Τρίτη 4 Μαρτίου 2014

Η κρίση του Πάριδος στην Τέχνη!

Η Ύστερη Κλασική Ι, Ζωγράφος του Κάδμου
Κρίση Πάριδος
 

 Καλυκόσχημος κρατήρας, 400 π.Χ., ύψος 49,5 εκ. διάμετρος
   52 Αγ. Πετρούπολη, Ερμιτάζ

Στην α' πλευρά του αγγείου εικονίζεται ο Πάρις να κάθεται, φορώντας ανατολίτικο ένδυμα. Αριστερά του στέκεται ο Ερμής, κρατώντας το κηρύκειο και στα δεξιά του η Αθηνά με μια μεγάλη ασπίδα. Πίσω από τον Ερμή κάθεται η Ήρα και πίσω της η Ήβη. Πίσω από την Αθηνά κάθεται η Αφροδίτη με τον Έρωτα στα πόδια της. Πάνω από τον Πάρη εικονίζεται η Έρις να συζητάει με τη Θέτιδα.



Λούκα Τζορντάνο, Η κρίση του Πάριδος (Αγία Πετρούπολη, Μουσείο Ερμιτάζ)

Για να τιμήσει τους γάμους του Πηλέα με τη Θέτιδα, ο Δίας, οργάνωσε μια δεξίωση πάνω στον Όλυμπο. Κάλεσε όλους τους θεούς, τις θεές και τους ημιθέους εκτός από την Έριδα, τη θεά της διχόνοιας. Για εκδίκηση, η Έριδα πέταξε ένα χρυσό μήλο που έγραφε πάνω του τη λέξη «καλλίστη» (στη δοτική), δηλαδή «για την ομορφότερη», μέσα στη δεξίωση, προκαλώντας έτσι διένεξη ανάμεσα στις θεές για το ποια εννοούσε το μήλο.

Τελικώς κυρίως διεκδίκησαν το μήλο η Ήρα, η Αθηνά και η Αφροδίτη. Ζήτησαν από τον Δία να επιλέξει τη μία από αυτές. Ο Δίας, μη μπορώντας να αποφασίσει, επέλεξε τον Πάρι να κρίνει. Συνοδευόμενες από τον Ερμή, οι τρεις θεές πλησίασαν τον Πάρι καθώς έβοσκε τα βόδια του στο βουνό. Αμέσως προσπάθησαν να τον δωροδοκήσουν: Η Ήρα του προσέφερε πολιτική δύναμη για όλη την Ασία και πλούτη. Η Αθηνά, ικανότητα στη μάχη και σοφία. Η Αφροδίτη, τέλος, του προσέφερε την Ωραία Ελένη, την ομορφότερη γυναίκα πάνω στη Γη. Ο Πάρις επέλεξε την Αφροδίτη.

Αλλά η Ελένη ήταν ήδη παντρεμένη με τον βασιλιά Μενέλαο της Σπάρτης, οπότε ο Πάρις θα έπρεπε να την απαγάγει, όπως και έκανε. Σύμφωνα με μία εκδοχή, η Αφροδίτη ενεφύσησε έρωτα στην Ελένη για τον Πάρι, οπότε τον ακολούθησε με τη θέλησή της. Η εκστρατεία των Ελλήνων για να πάρουν πίσω την Ωραία Ελένη υπήρξε η αιτία του Τρωικού Πολέμου: Πράγματι, η Ελένη ήταν διάσημη για την ομορφιά της και είχε πολλούς μνηστήρες, τους γενναιότερους ευγενείς της Ελλάδας. Γι' αυτό, ακολουθώντας συμβουλή του Οδυσσέα, ο πατέρας της ο Τυνδάρεως έβαλε όλους τους μνηστήρες να ορκισθούν ότι θα υπερασπίζονταν τον μελλοντικό γάμο της Ελένης, όποιος και αν ήταν ο σύζυγός της. Μόλις λοιπόν η Ελένη έφυγε με τον Πάρι στην Τροία, ο Μενέλαος υπενθύμισε αυτό τον όρκο.

'The Judgement of Paris' c 1825-26, by William Etty (1787-1849)

Ο πίνακας ξεχωρίζει για τα λαμπερά χρώματα καθώς επίσης είναι φανερή η επίδραση των Βενετών ζωγράφων, Τισιάνο και Βερονέζε.
Βλέπουμε τον Πάρη να κάθεται κάτω από ένα δέντρο συντροφιά με τον Ερμή, αγγελιαφόρο των θεών. Πίσω τους διακρίνουμε έναν Σάτυρο, κάτοικο των δασών και των βουνών στην ελληνική μυθολογία. Οι τρεις θεές, Αφροδίτη, Ήρα και Αθηνά, στέκονται μπροστά από τον Πάρη και διακρίνονται από τα εμβλήματά τους και τα διακριτικά που φορούν ή την θέση τους στην σύνθεση. Η Αθηνά φοράει κράνος, η Αφροδίτη στο κέντρο θυμίζει την αναπαράστασή της σε πίνακες  της Αναγέννησης  ή σε ελληνικά αγάλματα, η Ήρα έχει γυρίσει την πλάτη στον θεατή ενώ η έκφραση του προσώπου της δείχνει θυμό για την κρίση του Πάρη.

Κυριακή 2 Μαρτίου 2014

Από το «Το βιβλίο της τέχνης»





«Θα μου πεις, ένας φτωχός" [πελάτης] " δεν έχει να πληρώσει.  Θα σου πω, αν δουλέψεις καλά, αν αφιερώσεις χρόνο στο έργο σου, αν βάλεις καλά χρώματα, θα αποκτήσεις τέτοια φήμη, ώστε κάποιος πλούσιος θα έρθει να σε βοηθήσει και θα πληρώσει και για τον φτωχό. 
Και το όνομά σου σαν καλού τεχνίτη θα είναι τέτοιο,  που θα παίρνεις δυο δουκάτα εκεί που άλλος θα έπαιρνε ένα για κάθε μορφή. Όπως λέει και η παροιμία, όσο παλιά και να είναι, «λίγο κέρδος στη χοντροδουλειά». 
Και να μην σε πληρώσουν ακόμα, ο Θεός και η Παναγία θα στο ξεπληρώσουν με χαρά της ψυχής και υγεία του σώματος.
Στην αρχή σου χρειάζεται ένας χρόνος για να μάθεις το στοιχειώδες σχέδιο πάνω σε χαρτί η περγαμηνή. 
Παραμένοντας με τον Δάσκαλό σου στο εργαστήριο, για να μπεις σε όλους τους κλάδους που ανήκουν στην τέχνη μας, αρχίζοντας με το τρίψιμο των χρωμάτων, το βράσιμο της κόλλας, το ζύμωμα του γύψου, την προετοιμασία του πίνακα, το τρίψιμο, το λείασμα, το χρύσωμα, θες έξη χρόνια.
Επειτα… Για να μάθεις το χρώμα, να διακοσμείς με βερνίκια χρυσώματος, να κάνεις χρυσοκονδυλιές και να συνηθίσεις και στην τοιχογραφία, θες ακόμα έξη χρόνια, ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΠΑΝΤΑ, μην εγκαταλείποντας το σχέδιο ούτε μέρα γιορτής ούτε καθημερινή. 
Ετσι, η έφεση, από την μεγάλη εξάσκηση, θα γίνει καλή εκτέλεση. Αλλιώς, αν πάρεις οποιονδήποτε άλλο δρόμο, μην ελπίζεις στην τελειότητα…


Τσενίνο Τσενίνι «Το βιβλίο της τέχνης»

Ιταλός ζωγράφος.  (περ. 1370 – 1440) 


Έγραψε το περίφημο   Il Libro dell’Arte, έναν από τους πληρέστερους οδηγούς ζωγραφικής.
Στην Ελλάδα, έχει μεταφραστεί από τον Π. Τέτση.


Σάββατο 1 Μαρτίου 2014

Η πυραμίδα της Ρώμης



Η πυραμίδα της Ρώμης χτίστηκε περίπου το 15 πΧ ως τάφος του Γάιου Κέστιου, ενός σημαντικού πολιτικού και θρησκευτικού αξιωματούχου. Η βάση της είναι ένα τετράγωνο με πλευρά 29,6 μ. (100 Ρωμαϊκά πόδια) και υψώνεται στα 37 μ. (125  Ρωμαϊκά πόδια)





 Ο νεκρικός θάλαμος, με θολωτή σκεπή, είναι 5.95Χ4,10 με ύψος 4.80 μ. Υπήρχαν πολλές τοιχογραφίες που σήμερα χάθηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά. Η πυραμίδα δεν είχε είσοδο, ήταν σφραγισμένη. Η σημερινή είσοδος ανοίχτηκε αργότερα.



Υπάρχουν επιγραφές της εποχής, που πιστοποιούν πως χτίστηκε μέσα σε 330 μέρες,σύμφωνα με την διαθήκη του Κέστιου.  (C · CESTIVS · L · F · POB · EPULO · PR · TR · PL VII · VIR · EPOLONVM  --  OPVS · APSOLVTVM · EX · TESTAMENTO · DIEBVS · CCCXXX ARBITRATV PONTI · P · F · CLA · MELAE · HEREDIS · ET · POTHI · L)




Ο τρόπος κατασκευής της δεν έχει σχέση με τις αιγυπτιακές  μια που συνίσταται από τούβλα, τσιμέντο (της εποχής) και επένδυση μαρμάρου. Ούτε και το σχέδιό της θυμίζει τις κλασσικές πυραμίδες, αλλά μάλλον τις Νουβικές, μια που έχει αρκετά απότομη κλίση.Φαίνεται πως είχαν χτιστεί αρκετές πυραμίδες σε όλη την Αυτοκρατορία, πιθανότατα σε απομίμηση πυραμίδων που έχτιζαν οι Πτολεμαίοι, μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου από τη Ρώμη.



 Η πυραμίδα είχε ενσωματωθεί στο Αυρηλιανό τείχος γύρω στα 270 μΧ. Όπως βλέπουμε, ούτε και οι "Εθνικοί" σέβονταν τα μνημεία τους, αλλά όλοι έχουμε αυτήν την απαίτηση από τους... Χριστιανούς. Υπήρχε δε και άλλη μια πυραμίδα στη Ρώμη, μεγαλύτερη, που κατεδαφίστηκε τον 16ο αι.


Αυτή έλεγαν πως ήταν ο τάφος του Ρωμύλου, και η άλλη του Ρώμου, των ιδρυτών της Ρώμης, πράγμα που ήταν ψευδές, φυσικά.



 Την δεκαετία του 1660 η πυραμίδα συντηρήθηκε από τον Πάπα Αλέξανδρο VII, όπου και αποκαλύφθηκαν οι επιγραφές.





Το 2013 άρχισαν εργασίες συντήρησής της από μια Ιαπωνική εταιρεία.