Τρίτη 4 Μαρτίου 2014

Η κρίση του Πάριδος στην Τέχνη!

Η Ύστερη Κλασική Ι, Ζωγράφος του Κάδμου
Κρίση Πάριδος
 

 Καλυκόσχημος κρατήρας, 400 π.Χ., ύψος 49,5 εκ. διάμετρος
   52 Αγ. Πετρούπολη, Ερμιτάζ

Στην α' πλευρά του αγγείου εικονίζεται ο Πάρις να κάθεται, φορώντας ανατολίτικο ένδυμα. Αριστερά του στέκεται ο Ερμής, κρατώντας το κηρύκειο και στα δεξιά του η Αθηνά με μια μεγάλη ασπίδα. Πίσω από τον Ερμή κάθεται η Ήρα και πίσω της η Ήβη. Πίσω από την Αθηνά κάθεται η Αφροδίτη με τον Έρωτα στα πόδια της. Πάνω από τον Πάρη εικονίζεται η Έρις να συζητάει με τη Θέτιδα.



Λούκα Τζορντάνο, Η κρίση του Πάριδος (Αγία Πετρούπολη, Μουσείο Ερμιτάζ)

Για να τιμήσει τους γάμους του Πηλέα με τη Θέτιδα, ο Δίας, οργάνωσε μια δεξίωση πάνω στον Όλυμπο. Κάλεσε όλους τους θεούς, τις θεές και τους ημιθέους εκτός από την Έριδα, τη θεά της διχόνοιας. Για εκδίκηση, η Έριδα πέταξε ένα χρυσό μήλο που έγραφε πάνω του τη λέξη «καλλίστη» (στη δοτική), δηλαδή «για την ομορφότερη», μέσα στη δεξίωση, προκαλώντας έτσι διένεξη ανάμεσα στις θεές για το ποια εννοούσε το μήλο.

Τελικώς κυρίως διεκδίκησαν το μήλο η Ήρα, η Αθηνά και η Αφροδίτη. Ζήτησαν από τον Δία να επιλέξει τη μία από αυτές. Ο Δίας, μη μπορώντας να αποφασίσει, επέλεξε τον Πάρι να κρίνει. Συνοδευόμενες από τον Ερμή, οι τρεις θεές πλησίασαν τον Πάρι καθώς έβοσκε τα βόδια του στο βουνό. Αμέσως προσπάθησαν να τον δωροδοκήσουν: Η Ήρα του προσέφερε πολιτική δύναμη για όλη την Ασία και πλούτη. Η Αθηνά, ικανότητα στη μάχη και σοφία. Η Αφροδίτη, τέλος, του προσέφερε την Ωραία Ελένη, την ομορφότερη γυναίκα πάνω στη Γη. Ο Πάρις επέλεξε την Αφροδίτη.

Αλλά η Ελένη ήταν ήδη παντρεμένη με τον βασιλιά Μενέλαο της Σπάρτης, οπότε ο Πάρις θα έπρεπε να την απαγάγει, όπως και έκανε. Σύμφωνα με μία εκδοχή, η Αφροδίτη ενεφύσησε έρωτα στην Ελένη για τον Πάρι, οπότε τον ακολούθησε με τη θέλησή της. Η εκστρατεία των Ελλήνων για να πάρουν πίσω την Ωραία Ελένη υπήρξε η αιτία του Τρωικού Πολέμου: Πράγματι, η Ελένη ήταν διάσημη για την ομορφιά της και είχε πολλούς μνηστήρες, τους γενναιότερους ευγενείς της Ελλάδας. Γι' αυτό, ακολουθώντας συμβουλή του Οδυσσέα, ο πατέρας της ο Τυνδάρεως έβαλε όλους τους μνηστήρες να ορκισθούν ότι θα υπερασπίζονταν τον μελλοντικό γάμο της Ελένης, όποιος και αν ήταν ο σύζυγός της. Μόλις λοιπόν η Ελένη έφυγε με τον Πάρι στην Τροία, ο Μενέλαος υπενθύμισε αυτό τον όρκο.

'The Judgement of Paris' c 1825-26, by William Etty (1787-1849)

Ο πίνακας ξεχωρίζει για τα λαμπερά χρώματα καθώς επίσης είναι φανερή η επίδραση των Βενετών ζωγράφων, Τισιάνο και Βερονέζε.
Βλέπουμε τον Πάρη να κάθεται κάτω από ένα δέντρο συντροφιά με τον Ερμή, αγγελιαφόρο των θεών. Πίσω τους διακρίνουμε έναν Σάτυρο, κάτοικο των δασών και των βουνών στην ελληνική μυθολογία. Οι τρεις θεές, Αφροδίτη, Ήρα και Αθηνά, στέκονται μπροστά από τον Πάρη και διακρίνονται από τα εμβλήματά τους και τα διακριτικά που φορούν ή την θέση τους στην σύνθεση. Η Αθηνά φοράει κράνος, η Αφροδίτη στο κέντρο θυμίζει την αναπαράστασή της σε πίνακες  της Αναγέννησης  ή σε ελληνικά αγάλματα, η Ήρα έχει γυρίσει την πλάτη στον θεατή ενώ η έκφραση του προσώπου της δείχνει θυμό για την κρίση του Πάρη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου